ارزروز: Dapp یا همان اپلیکیشن غیر مترمرکز برنامه‌هایی هستند که بر بستر بلاک چین کار می‌کنند. و واسطه‌های متمرکز را از میان برداشته‌اند. پرطرفدارترین اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز از دیفای تا بازی‌های ویدیویی را در این مطلب بررسی می نماییم. DAppها از خدماتی گرفته تا امور مالی و بیمه و حتی صنعت بازی در همه جا حضور دارند. اما با‌توجه‌به استقبال کاربران از این برنامه‌ها وباگذشت زمان ومعرفی خدمات و اپلیکیشن‌های جدید، این ابزارها در حال تغییر است. به‌گونه‌ای که پرطرفدارترین اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز، همواره حول روند‌های اصلی بازار شکل می‌گیرند. به عبارتی دیگر با نیم نگاهی به دنیای ارزهای دیجیتال با اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز مواجه خواهیدشد. درحال‌حاضر این اپلیکیشن‌ها برروی برنامه‌های مالی مانند وام‌دهی و مبادله، پلتفرم‌های ذخیره‌سازی، بازی‌های ویدیویی و … نیز تمرکز دارند. توسعه‌دهندگان DApp، از زیرساخت غیرمتمرکز شبکه‌های همتا‌به‌همتا مانند بلاک چین برای ساخت و راه‌اندازی اپلیکیشن‌های خود استفاده می‌کنند.
مزیت اپلیکیشن های غیر مترمرکز
به عبارت دیگر می‌توان گفت که این موضوع یعنی هیچ فرد یا نهادی بر یک DApp کنترل ندارد. ولی زیرساختی شامل نودهای بلاک چین و توکن‌های رمزنگاری‌شده، امنیت این اپلیکیشن‌ها را تأمین می‌کند. از این رو، DAppها سانسور نمی‌شوند به این دلیل که هیچ نهاد واحدی بر آنها کنترل ندارد. یا می‌توان گفت دردست‌گرفتن اختیار شبکه و تعطیلی آن برای یک دولت، سازمان یا فرد امکان‌پذیر نیست. این موضوع سبب می‌شود که با ماهیت غیرمتمرکز این برنامه‌ها احتمال از کار افتادن آنها هم اندک می‌باشد. به‌عنوان مثال در ابتدای سال جاری با افزایش قیمت بیت کوین و حجم معاملات صرافی‌های ارز دیجیتال، بسیاری از صرافی‌های متمرکز برای ساعاتی از کار افتادند و خدمات‌رسانی به کاربران خود را متوقف کردند؛ در حالی که صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) طبق روال معمول به کار خود ادامه می‌دادند.
پرکاربردترین اپلیکیشن های غیر مترمرکز
یونی سواپ (Uniswap)
این اپلیکیشن غیر مترمرکز یک صرافی غیرمتمرکز مبتنی بر شبکه اتریوم است که امکان معامله توکن‌های ERC-20 را برای کاربران فراهم می‌کند. همچین افراد می‌توانند با تأمین نقدینگی جفت‌ارزهای معاملاتی در استخر‌های این صرافی، از کارمزد مبادلات درآمد کسب کنند. این پلتفرم که به توکن حاکمیت خود یعنی یونی (UNI) مجهز است، در حال حاضر محبوب‌ترین پلتفرم در اکوسیستم نوظهور امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) به شمار می‌رود.
پنکیک سواپ (PancakeSwap)
این DApp یکی دیگر از صرافی‌های غیرمتمرکز است که با استفاده از کد منبع یونی‌سواپ ساخته شده است. اما به‌جای اجرا روی بلاک چین اتریوم، روی بایننس اسمارت چین (Binance Smart Chain) کار می‌کند. این یعنی به‌جای توکن‌های ERC20 اتریوم، در پنکیک سواپ می‌توانید توکن‌های BEP20 بایننس اسمارت چین را مبادله کنید. همچنین توکن‌های بلاک چین‌های دیگر هم از طریق پلی که بین آنها و بایننس اسمارت چین وجود دارد پشتیبانی می‌شوند.
سوشی سواپ(SushiSwap)
سوشی سواپ یک پلتفرم دیفای دیگر است که در سال ۲۰۲۰ به‌عنوان فورکی از یونی سواپ کار خود را بر روی شبکه اتریوم آغاز کرد؛ اما در حال حاضر، از ۱۰ شبکه بلاک چین دیگر، از جمله بایننس اسمارت چین، فانتوم (Fantom)، اولنچ (Avalanche) و پالی‌گان (Polygon) هم پشتیبانی می‌کند.
این DApp هم در دسته صرافی‌های غیرمتمرکز جای می‌گیرد. با این تفاوت که علاوه بر امکان مبادله توکن‌ها، قابلیت وام‌دهی و کشت‌سود هم در این پلتفرم در دسترس است. کاربران می‌توانند با استفاده از توکن بومی آن که سوشی (SUSHI) نام دارد، به پیشنهادات ارائه‌شده برای توسعه و مدیریت پلتفرم، رأی دهند.
آوی (Aave)
آوی نیز یک پلتفرم وام‌دهی غیرمتمرکز است که با این ابزار می‌توان قرض‌دادن، قرض‌گرفتن و کسب سود از دارایی‌های دیجیتالی مانند اتر، بت (BAT) و مانا (MANA) را برای کاربران فراهم کرد. آوی به زبان فنلاندی به‌معنای روح است و دلیل این نام‌گذاری، تمایل بنیان‌گذار آن برای ساخت یک پلتفرم آزاد و شفاف دیفای است. توکن بومی حاکمیتی این پلتفرم هم AAVE نام دارد.
اکسی اینفینیتی (Axie Infinity)
این DApp یک بازی غیرمتمرکز است که از بازی‌هایی مثل پوکمون (Pokemon) و تاماگوچی (Tamagotchi) الهام گرفته است. مانند این بازی‌ها، در اکسی اینفینیتی هم امکان ایجاد، بزرگ‌کردن، مبارزه و مبادله تمامی انواع موجودات عجیب‌وغریب و خارق‌العاده‌ای که اکسی (Axie) نام دارند وجود دارد. این موجودات کوچک به شکل توکن‌های غیر‌قابل‌تعویض(NTF) در پلتفرم غیرمتمرکز اتریوم توسعه یافته‌اند. این به این معنی است که بازیکنان مالک اکسی‌های خود هستند. بازیکنان می‌توانند آنها را به‌اختیار خودشان ذخیره کنند، انتقال دهند یا معامله کنند.
اَلاین وردز (Alien Worlds)
اَلاین وردز نیز یک بازی غیرمتمرکز و مبتنی بر NFT در جهان متاورس است که در آن کاربران می‌توانند آیتم‌های دیجیتال منحصربه‌فرد را جمع‌آوری و معامله کنند. بازیکنان می‌توانند NFT به‌دست بیاورند یا خریداری کنند و همه این NFTها روی بلاک چین WAX ایجاد می‌شوند. در این DApp با سازمان‌های خودمختار غیرمتمرکز یا DAOهایی سروکار داریم که بازیکنان بر سر اداره آنها با یکدیگر رقابت می‌کنند. برای اداره این سازمان‌ها به منابعی به نام تریلیوم (Trilium) نیاز است که بازیکنان باید سعی کنند با به دست آوردن توکن TLM به آن دسترسی پیدا کنند.
آپلند (Upland)
آپلند هم یکی دیگر از بازی‌های مبتنی بر بلاک چین است. کاربران در این DApp به‌جای موجودات، املاک مجازی را خرید‌وفروش و معامله می‌کنند. این املاک بر اساس دنیای واقعی طراحی شده‌اند و هم با پول فیات و هم با ارز UPX قابل‌خریداری هستند.
استیمیت (Steemit)
این اپلیکشن غیر متمرکز یک پلتفرم وبلاگ‌نویسی و رسانه اجتماعی مبتنی بر بلاک چین است. استیمیت در ازای تولید و انتشار محتوا، به کاربران توکن STEEM پاداش می‌دهد. کاربران می‌توانند به پست‌ها و کامنت‌ها رأی دهند. در نهایت همین رأی‌ها، میزان پاداشی را که به محتواهای ارسالی تعلق می‌گیرد تعیین می‌کند.
