استقبال به حوزه ارزهای دیجیتال
ارزروز: بررسی های بازارهای مختلف اقتصادی در جهان نشان می دهد که استقبال به حوزه ارزهای دیجیتال بسیار خوب بوده است. به شکلی که می توان گفت بزرگترین سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده طی ده سال گذشته، مربوط به این حوزه بوده است. طلا به عنوان سرمایه گذاری امن، سهام به عنوان پر بازده ترین سرمایه گذاری در جهان نتوانسته اند مانند ارزهای دیجیتال سرمایه گذارها را به خود جلب نمایند. یا شاید بتوان به شکل دیگری عنوان نمود: سرمایه گذاران روزگاری به جمع آوری نمک و روزگاری به جمع آوری کوین ها رسیده اند. اما به جرأت می توان گفت که امروز روز جمع آوری ارزهای دیجیتال است.دیفای
غلبه بر رقیبان سنتی
صنعت ارزهای دیجیتال توانسته بر رقیبان سنتی خود مثل بازار سهام و طلا غلبه کند و بیشترین توجه سرمایه‌گذاران را به خود جلب کند. امروزه در حوزه ارزهای دیجیتال ده‌ها میلیاردر مشهور وجود دارند و بسیاری دیگر نیز هستند که اطلاعات ثروت خود را منتشر نمی‌کنند اما جزو میلیاردرهای این حوزه به‌شمار می‌روند. اما این افراد چگونه به چنین ثروت‌هایی رسیده‌اند؟ برخی مانند ویتالیک بوترین (توسعه‌دهنده و بنیان‌گذار اتریوم) یا چانگ‌پنگ ژائو (بنیان‌گذار بایننس)، پروژه جدیدی را در حوزه ارزهای دیجیتال راه‌اندازی کرده‌اند. برخی دیگر هم بر استراتژی‌هایی تمرکز کرده‌اند که در دسترس کاربران نبود و توانستند با توسعه آنها به چنین ثروتی دست یابند. یکی از این افراد، سم بنکمن فراید (Sam Bankman-Fried)، بنیان‌گذار شرکت سرمایه‌گذاری آلامدا ریسرچ (Alameda Research) و صرافی اف‌تی‌ایکس (FTX) بود که در حوزه آربیتراژ وسیع بین صرافی‌های آسیایی و آمریکایی فعالیت داشت.
حال در این بخش به معرفی 5 پروژه برتر در این حوزه می پردازیم:
کسپر نتورک (Casper Network) یک شبکه بلاک چین با الگوریتم اجماع اثبات سهام (POS) است
که کسپر لبز (CasperLabs) آن را راه‌اندازی کرده و طبق ادعای تیم پروژه، قرار است نسخه بهتری از اتریوم باشد. توسعه‌دهندگان این پروژه ادعا می‌کنند که پروتکل اختصاصی آنها با نام های‌وِی (Highway) که به‌عنوان مکانیزم اجماع مورداستفاده قرار می‌گیرد، کارآمدتر از پروتکل تحمل خطای بیزانس است. مزیت کسپر این است که قراردادهای هوشمند آن قابل ارتقا هستند و به‌جای سالیدیتی (زبان برنامه‌نویسی اختصاصی اتریوم)، از وب‌اسمبلی استفاده کرده است. علاوه بر این، هزینه‌ها نیز در این شبکه قابل پیش‌بینی است.
توسعه‌دهندگان کسپر ادعا می‌کنند که موفق به حل مشکلات فعلی بلاک چین شده‌اند. با این وجود، وقتی از دیدگاه غیرمتمرکز بودن به این شبکه نگاه کنیم، این پروژه با بیت کوین یا اتریوم قابل‌مقایسه نیست؛ چراکه تعداد اعتبارسنج‌ها در کسپر به ۱۰۰ نفر محدود شده است. در حال حاضر، سقف عرضه‌ای برای توکن CSPR در نظر گرفته نشده و تعداد آن نامحدود است. تا اکتبر ۲۰۲۱، ۱۰ میلیارد توکن در گردش بوده است و نرخ تورم آن نیز ۸ درصد است.
تیم پروژه، بنیان‌گذار و سرمایه گذاران
مارینال مانوهار (Mrinal Manohar): مدیرعامل کسپر لبز، بیشتر دوران کار حرفه‌ای خود را در سرمایه‌گذاری گذرانده است. در حقیقت او یکی از اولین سرمایه‌گذاران حوزه ارزهای دیجیتال است. مدا پارلیکار (Medha Parlikar)، مدیر فناوری کسپر لبز، در گذشته در شرکت‌های فناوری مختلفی مشغول به کار بوده است. جک میلز (Jack Mills) سرمایه گذار اولیه پروژه کسپر به شمار می‌رود. با در نظر گرفتن عرضه اولیه توکن این پروژه، کسپر ۲۸ میلیون دلار جمع‌آوری کرده است. از جمله سرمایه‌گذاران کسپر می‌توان به آرینگتون کپیتال (Arrington XRP Capital)، هش کی، آیو۲۱ کپیتال (AU21 Capital)، اوانجلیون کپیتال (Evangelion Capital) و فاند ووداستاک (Fund Woodstock) اشاره کرد. شبکه اصلی کسپر در مارس ۲۰۲۱ راه‌اندازی شده و چندین پروژه نیز در شبکه کسپر در حال توسعه هستند. برخی از این پروژه‌ها عبارتند از: سامانه ثبت اختراع IPwe؛ خدمات اسناد دیجیتال کرِدِنشیا (Credentia)؛ سرویس امضای دیجیتال کسپرساین (CasperSign).
سیِر نتورک (Cere Network) یک اکوسیستم مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) در بلاک چین محبوب پولکادات است.
برخلاف سیستم‌های ارتباط با مشتری سنتی، شبکه سیر کنترل کامل داده‌ها را در اختیار مشتریان قرار می‌دهد. سیر از یک مدل تجاری SaaS (نرم‌افزار به‌عنوان سرویس) استفاده می‌کند. توکن CERE هنوز در صرافی‌ها در دسترس نیست. این پروژه دارای تیمی متشکل از افراد مجرب است: فرد جین (Fred Jin): مدیرعامل پروژه، قبلاً چندین شرکت فناوری تأسیس کرده و سال‌ها به‌عنوان توسعه‌دهنده مشغول به کار بوده است. یان داگان (Ian Duggan): مدیر فناوری پروژه، کارمند سابق توییچ (Twitch)، اوراکل و دیگر شرکت‌های فناوری بوده است. کنزی ونگ (Kenzi Wang): بنیان‌گذار سیِر و صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر AU21 Capital.
سرمایه‌گذاران این پروژه تاکنون ۲۸ میلیون دلار سرمایه جمع‌آوری کرده است. در بین سرمایه‌گذاران این پروژه، نام‌های برجسته زیادی وجود دارند. از جمله آنها می‌توان به بایننس لبز، آرینگتون کپیتال (Arrington XRP Capital)، جی وان ونچرز (G1 Ventures)، AU21 Capital و فنبوشی دیجیتال (Fenbushi Digital) اشاره کرد. تا زمان نگارش این مقاله، سیِر دو تست‌نت (شبکه آزمایشی) راه‌اندازی کرده است. اولین مراحل ارتباط و مشارکت با مشتریان این پلتفرم در حال انجام است.
اکوالایزر فایننس (Equalizer Finance) یک بازار وام فوری یا وام آنی (Flash Loan) است.
توسعه‌دهندگان اتریوم، بایننس اسمارت چین (BSC)، پولکادات و سولانا این پروژه را طراحی کرده‌اند. این دسته از وام‌ها بدون ضمانت هستند اما باید در یک تراکنش بازپرداخت شوند. چنین وام‌هایی برای وام‌‌دهندگان عملاً بدون ریسک هستند. زیرا اگر وام‌گیرنده نتواند وام را در یک تراکنش بازپرداخت کند، کل فرایند لغو می‌شود و وام از ابتدا پرداخت نمی‌شود. این پروژه دارای کارمزدهای متغیر است. موارد استفاده از این طرح شامل آربیتراژ، مبادله وثیقه، نقدشوندگی و خودنقد‌شوندگی، ضرب سریع توکن، متعادل‌سازی مجدد پورتفولیو و تأمین مجدد وام است. توکن EQZ حق مشارکت در مدیریت پروژه را به دارنده آن اهدا می‌کند و حداکثر ۱۰۰ میلیون عرضه خواهد داشت. تا زمان نگارش این مقاله حدود ۲۹ میلیون از این توکن در گردش وجود دارد.
بنیان‌گذاران این پروژه ناشناخته‌اند. اعضای اصلی تیم از لوکزامبورگ، رومانی، روسیه و اسلوونی هستند. سرمایه‌گذاران این پروژه تاکنون چند صد هزار دلار در IDO و مبلغ نامعلومی از سرمایه‌گذاران خطرپذیری مانند رِیراستون کپیتال (Rarestone Capital)، بلاک سینک ونچرز (Blocksync Ventures)، مگنوس کپیتال (Magnus Capital)، مون‌ویل کپیتال (Moonwhale capital)، ان‌جی‌سی‌ونچرز (NGC Ventures)، مستر ونچرز (Master Ventures)، اکس نتوورک کپیتال (Exnetwork Capital) و ۱۸.ونچرز (18Ventures) جمع‌آوری کرده است. تاکنون، رابط کاربری برنامه به‌صورت شبیه‌سازی ایجاد شده و یک تست نت نیز راه‌اندازی شده است. راه‌اندازی شبکه اصلی برای اوت ۲۰۲۱ برنامه‌ریزی شده بود، اما به نظر می‌رسد این برنامه به تاریخ دیگری موکول شده است. تعداد زیادی پروژه معروف در بین شرکای اکوالایزر وجود دارد.
لیکوییتی (Liquity) با استفاده از استیبل کوین بومی LUSD که با اتر پشتیبانی می‌شود،
این پروژه وام‌های بدون بهره با وثیقه ۱۱۰ درصد و بیشتر ارائه می‌دهد. اما به‌جای بهره، وام‌گیرندگان در زمان دریافت وام و پس از بازپرداخت آن باید مبلغی را به‌عنوان کمیسیون پرداخت کنند. کمیسیون ها از ۰.۵ تا ۵ درصد متغیر است. علاوه بر استیبل کوین LUSD، توکن LQTY هم در این پروژه ایجاد شده است. این توکن حق مدیریت پروتکل را به دارندگان خود نمی‌دهد؛ اما به آنها اجازه می‌دهد در توزیع سود مشارکت داشته باشند. سقف عرضه LQTY به ۱۰۰ میلیون محدود خواهد شد. تا اکتبر ۲۰۲۱، حدود ۱۱ درصد از این توکن‌ها منتشر شده است.
لیکوییتی دو بنیان‌گذار اصلی دارد: روبرت لاکو (Robert Lauko): وکیل سوئیسی با تحصیلات در امور حقوقی و مهندسی. ریک پردو (Rick Pardoe): توسعه‌دهنده بلاک چین از انگلستان. سرمایه‌گذاران این پروژه تاکنون ۸.۴ میلیون دلار از چندین سرمایه‌گذار حقیقی و حقوقی از جمله پانترا کپیتال (Pantera Capital)، آلامدا ریسرچ، ملتم دمیررز (Meltem Demirors)، تاماهاک وی‌سی (Tomahawk.VC) و غیره جمع‌آوری کرده است. در ده روز اول پس از راه‌اندازی، ارزش قفل‌شده لیکوییتی به ۱ میلیارد دلار رسید. در زمان نگارش این مقاله، لیکوئیتی در رتبه‌بندی ارزش قفل‌شده پروژه‌ها در وب‌سایت دیفای پالس، رتبه ۱۰ را در اختیار دارد. علی‌رغم ارائه محصول قوی و مجموعه برجسته این پروژه و سرمایه‌گذارانی که از آن حمایت می‌کنند، لیکوییتی هنوز در فهرست کوین مارکت کپ جز ۱۰۰ ارز برتر قرار نگرفته است.
مینا پروتکل (Mina Protocol) خود را به‌عنوان سبک‌ترین بلاک چین حال حاضر معرفی می‌کند.
این شبکه تغییرناپذیر است و تنها ۲۲ کیلوبایت حجم دارد. این پروتکل واقعاً از نظر حجم شبکه با دیگر بلاک چین‌ها تفاوت دارد؛ به‌عنوان مثال، بلاک چین بیت کوین بیش از ۳۰۰ گیگابایت حجم دارد. حجم اتریوم هم به ۱ ترابایت می‌رسد. به‌جای اینکه کل داده‌های شبکه از ابتدا تأیید شوند، اعضای مینا پروتکل، از مکانیسم اثبات دانش صفر(zk-SNARK) استفاده می‌کنند. یعنی گره‌ها به‌جای همه داده‌های شبکه فقط گواه آن را ذخیره می‌کنند. در این شبکه از مکانیسم اثبات سهام به‌عنوان یک سازوکار اجماع استفاده می‌شود.قراردادهای هوشمند در مینا، اسنپس (Snapps) نامیده می‌شوند. شروط و داده‌ها خارج از زنجیره محاسبه شده و فقط بر روی زنجیره تأیید می‌شوند. ایجاد قراردادهای اسنپس آسان است و برای محاسبات بزرگ نیز کارآمد و مقرون‌به‌صرفه است. هزینه معاملات در مینا نیز ناچیز است. معاملات به‌طور متوسط طی ۰.۲ ثانیه تأیید می‌شوند. از نظر تئوری، فناوری مینا مشکل بزرگ شبکه بلاک چین را حل می‌کند.
تیم و سرمایه گذاران این پروژه
این مشکل بزرگ این است که مقیاس‌پذیری، امنیت و تمرکززدایی نمی‌توانند به‌طور هم‌زمان در یک شبکه بلاکچین وجود داشته باشند. اما ظاهراً مینا این کار را انجام داده است. در عمل، این فناوری هنوز خام است. کاربران از مشکلات شبکه شکایت می‌کنند و به‌نظر می‌رسد که یک بلاک چین کامل با وزن صدها گیگابایت، هنوز هم به‌عنوان یک شبکه ایمن موردنیاز باشد. بلاک چین سبک ۲۲ کیلوبایتی فقط یک تصویر کلی و یک ویترین از کل این شبکه است. در صورت بروز مشکلات فنی، ممکن است لازم باشد آن را از بلاک چین کامل بازیابی کنید. نودهای آرشیو این شبکه، مسئول ذخیره بلاک چین کامل هستند و آن را در Google Cloud ذخیره می‌کنند. اعضای اصلی پروژه مینا، شامل این نفرات هستند:
ایوان شاپیرو (Evan Shapiro): مدیرعامل پروژه مینا، قبلا در موزیلا مشغول به کار بوده است. ایزاک مکلر (Izaak Meckler): مدیر ارشد فناوری مینا، قبلاً کارمند جین استریت کپیتال بوده است.
این پروژه تاکنون ۲۹.۴ میلیون دلار از ۳۶ سرمایه‌گذار مشهور،.از جمله تری اروز (Three Arrows Capital)، فنبوشی کپیتال (Fenbushi Capital)،.پارادایم (Paradigm)، کوین بیس ونچرز (Coinbase Ventures) و غیره جمع‌آوری کرده است. در طول عرضه اولیه سکه در کوین لیست، مجموعاً ۴۸ میلیون دلار توکن مینا به فروش رسیده است. شبکه اصلی مینا در ماه مارس راه‌اندازی شد اما این فناوری هنوز از حالت ایدئال فاصله دارد؛ زیرا هنوز هیچ اکوسیستمی برای آن وجود ندارد و حتی تعداد کیف پول‌هایی که از مینا پشتیبانی می‌کنند بسیار کم هستند. از زمان عرضه اولیه سکه تاکنون، ارزش توکن مینا چندین بار کاهش یافته است و ممکن است حتی بیشتر هم کاهش یابد. اما اگر این پروژه در عمل موفقیت‌آمیز باشد، ارزش مینا می‌تواند به راحتی چندین برابر شود.
